Web 3.0 là gì? Tổng quan về kỷ nguyên web3

Web 3.0 đang là một kỷ nguyên tất yếu diễn ra giúp con người có được trải nghiệm internet tốt hơn. Nơi mà người dùng được kéo lại gần nhau hơn, giao tiếp với nhau trở nên dễ dàng trong thế giới phẳng phi tập trung.

Chúng ta đã và đang sống trong một thế giới internet kết nối, trao đổi thông tin hết sức thuận tiện. Trong suốt quá trình hình thành và phát triển thì cũng đã không ngừng nâng cấp để có được thêm những bước tiến nhằm đem lại nhiều lợi ích cho con người. Chúng ta đang trong giao đoạn của ngưỡng cửa bùng nổ thế hệ tiếp theo đó chính là web 3.0.

Vậy web 3.0, web3 là gì? Thì trong nội dung này sẽ chia sẻ cho bạn những khái niệm cũng như những ứng dụng của nó như thế nào. Điều gì đặc biệt mà chúng ta sẽ nhận được trong kỷ nguyên mới này trên internet.

Web là gì

Web hay website chính là tập hợp những tập tin, dữ liệu mà người dùng có thể truy cập thông qua môi trường internet. Những tập tin này chính là những thứ được đăng tải lên từ những người, tổ chức phát triển nội dung. Tập hợp những dữ liệu thông tin này được thể hiện là các bài báo, bài viết, hình ảnh, mạng xã hội, video,…

Website chính là một phần của internet. Nói cách khác nghĩa là internet là một cơ sở hạ tàng còn web là một thành phần phát triển trong hạ tầng đó. Bạn có thể hiểu đơn giản như thế này:

• Internet giống như một siêu thị sách, băng đĩa,..
• Web chính là bộ sưu tập sách, băng đĩa,…
• Tập hợp thông tin chính là những quyển sách trong từng bộ sưu tập

Như vậy thì bạn cũng đã hiểu rõ về web và internet rồi chứ. Bạn có thể đi vào một siêu thị sách và tại đây bạn có thể tìm thấy những quyển sách, nội dung bạn mong muốn. Bạn đang truy cập trang web makysa.online tại đây bạn sẽ tìm thấy những thông tin, hướng dẫn, chia sẻ về tài chính online, crypto ở trên internet.

Web 1.0-Hiển thị thông tin

Vào những năm 1990 khi website ra đời thì người ta cũng chưa có khái niệm phân chia web là gì. Chỉ đơn giản là truy cập những trang web trên internet để tiếp nhận những thông tin. Lúc đó các chủ website đưa nội dung lên các trang web của họ còn những người khác truy cập tiếp nhận các thông tin đó và không thể làm gì khác.

Các nội dung trong thời kỳ web 1.0 là các dạng text đơn thuần cùng với các đường link để đưa đến những tập tin khác. Người dùng tức người truy cập trang web chỉ tiêu thụ nội dung mà không thể tương tác với nội dung đó. Thêm vào đó thì các nội dung đăng tải cũng rất hạn chế và hết sức cơ bản.

Web 2.0-Chuyển giao thông tin

Là một bước tiến tiếp nối của web 1.0, tại thế hệ web 2.0 thì người dùng có thể dễ dàng tương tác với nội dung trên website. Tức là bạn có thể để lại tin nhắn, bình luận, trò chuyện ngay tại nội dung mà mình đang tiếp nhận. Lúc này thì việc giao tiếp trên internet đã trở nên dễ dàng hơn.

Đặc biệt là tại thế hệ web 2.0 này thì ai cũng có thể sáng tạo ra nội dung và chia sẻ nó công khai. Điều này giúp cho thế giới trở nên phẳng hơn, con người có thể giao tiếp với tất cả những người khác trên toàn thế giới. Chính điều này giúp con người tiếp nhận được nhiều thông tin hơn, gần nhau hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên thì trong thế hệ này quyền lực lại dần tập trung về những ông lớn về công nghệ. Người dùng khi sử dụng một nền tảng nào đó thường cần phải cung cấp một số thông tin cá nhân nhất định. Đây chính là một data khách hàng mà từ đó các ông lớn có thể thu về khoản lợi nhuận cho bản thân mình. Ngoài ra thì người dùng cũng phải tuân thủ theo những quy định, điều khoản của họ nếu không sẽ bị khóa tài khoản, xóa bài viết,…

Không thể phủ nhận những lợi ích mà con người nhận được với web 2.0 tuy nhiên nó cũng có những hạn chế nhất định. Để cải thiện những hạn chế đang hiện hữu thì web 3.0 sẽ đem lại một thế giới internet phẳng hơn nữa, bảo mật và công bằng.

Web 3.0 – Chuyển giao giá trị

Với thế hệ web 3.0 thì người dùng không những tương tác tốt hơn mà còn được quyền chủ động trong việc quản lý dữ liệu và bảo mật danh tính. Quyền lực được đưa về tay người dùng, là chủ sở hữu cho thông tin của mình và không bị quản lý của bất kỳ ai. Mục tiêu của web 3.0 là kết nối mọi thiết bị có khả năng truy cập để từ đó tạo nên một thế giới internet phẳng hơn, kết nối vạn vật.

Web 3.0 là thế hệ tiếp theo trên môi trường Internet, nơi các trang web và ứng dụng sẽ có thể xử lý thông tin theo cách thông minh. Nó giống như con người thông qua các công nghệ như máy học (ML), big data, công nghệ sổ cái phi tập trung (DLT),… Ban đầu, Web 3.0 được nhà phát minh World Wide Web, Tim Berners-Lee, gọi là Semantic Web và nó nhằm mục đích trở thành một internet tự chủ, thông minh và cởi mở hơn.

Chúng ta có thể hiểu nôm na với nhau rằng web 3.0 được mở rộng và dữ liệu được kết nối với nhau một cách phi tập trung. Thay vì các dữ liệu chủ yếu được lưu trữ tại những đơn vị tập trung như web 2.0 hiện tại, hơn nữa người dùng và máy móc sẽ có thể tương tác với dữ liệu.

Với web3 thì bạn chuyển tiền rất dễ dàng và nhanh chóng nhờ công nghệ ví tiền điện tử trên công nghệ chuỗi khối blockchain. Điều này sẽ không phải lệ thuộc vào bên thứ 3 kiểm soát như web 2.0 khi sử dụng các ứng dụng của ngân hàng. Họ sẽ cần bạn cung cấp một số thông tin cần thiết, theo dõi hoặc chặn giao dịch của bạn.

Như vậy có thể nhận thấy rằng với web 3.0 thì đã có thể phá bỏ đi những rào cản, hạn chế đang hiện hữu của web2. Từ đó mở ra một thế giới phẳng hơn, ngang hàng, công bằng, minh bạch và giá trị được chuyển giao tự do.

Những thế mạnh và hạn chế của web3

Ưu điểm của web 3.0

Tất nhiên web3 sẽ có những ưu điểm vượt trội so với thế hệ trước đó và chúng ta có thể điểm qua:

• Loại bỏ hoàn toàn bên trung gian: khả năng kết nối ngang hàng, phi tập trung của web 3.0 đã loại bỏ hoàn toàn bên trung gian. Con người có thể giao tiếp, giao dịch, chuyển giao giá trị cho nhau trên nền tảng web3 mà không cần phải thông qua một đơn vị hay tổ chức tập trung nào.
• Dữ liệu không thể bị sửa đổi hoặc thao túng: Các dữ liệu sẽ được ghi lại trên chiếc sổ cái blockchain vĩnh viễn. Điều đó có nghĩa rằng khi đã được ghi vào các khối blockchain thì dữ liệu này sẽ tồn tại mãi mãi và không ai có thể can thiệp, sủa đổi, thao túng. Mọi thứ đều minh bạch và có thể xác nhận onchain.
• Hoạt động liên tục không ngừng: hệ thống hoạt động, xác thực bởi các nút mạng trên toàn thế giới không phụ thuộc vào 1 tổ chức. Do đó mà với thế hệ web 3.0 thì sẽ hoạt động liên tục, không ngừng nghỉ.
• Tất cả mọi người đều có thể tham gia: bạn sẽ không bị giới hạn bởi những quy định, điều khoản bất kỳ.
• Người dùng làm trung tâm có toàn quyền quyết định với tài sản và kiểm soát thông tin cá nhân. Web 3.0 không yêu cầu người dùng cần phải cung cấp bất cứ thông tin cá nhân nào.

Hạn chế của web3

Dưới đây là một vài hạn chế còn tồn tại đối với web 3.0.

• Tốc độ chậm: chính sự phi tập trung cần xác nhận của nhiều node mạng lưới do vậy mà làm ảnh hưởng tới tốc độ của web 3.0
• Chưa thực sự thân thiện với người dùng, do công nghệ blockchain vẫn là một lĩnh vực khá mới mẻ đối với nhiều người. Việc sử dụng web3 sẽ cần phải có thời gian làm quen, nhiều bước thao tác, khái niệm mới,
• Độ tiếp cận cũng bị hạn chế hơn do được xây dựng trên một nền tảng độc lập.
• Chi phí để phát triển của các dự án trên web3 khá đắt đỏ

Các tính năng của web 3.0

• Tính phổ biến(Ubiquity) và khả năng kết nối: Với công nghệ vạn vật kết nối(Internet Of Things) thì các thứ kết nối với internet sẽ trở nên dễ dàng hơn chứ không gói gọn với máy tính, điện thoại thông minh nữa. Trong tương lai gần thì web 3.0 cũng sẽ trở nên phổ biến và dễ tiếp cận như web 2.0 trong thời điểm hiện tại.
• Trí tuệ nhân tạo (AI) cũng sẽ hoạt động tốt hơn đối với web3. Có thể giải mã ý nghĩa và cảm xúc được truyền tải thông qua dữ liệu từ đó tạo ra những máy móc hiện đại và chính xác hơn.
• Semantic web, là nghiên cứu về mối quan hệ giữ các từ ngữ, ngữ nghĩa. Semantic Web (Mạng ngữ nghĩa) cho phép máy tính phân tích vô số dữ liệu từ web, bao gồm nội dung, giao dịch và liên kết giữa con người với nhau.
• Web không gian và đồ họa 3D.
• Tính phi tập trung và không cần trung gian

Mối quan hệ giữa Web 3 với Crypro và Blockchain

Vì web 3.0 hoạt động với giao thức phi tập trung trên nền tảng công nghệ blockchain. Do vậy thì Blockchain chính là nền tảng của web 3.0, hỗ trợ việc giao dịch, trao đổi ngang hàng. Từ đó chứng ta có thể nhận thấy rằng web 3.0, crypto sẽ là một phần hoạt động trên nền tảng blockchain.

Blockchain là một công nghệ chuỗi khối được hoạt động trên môi trường internet toàn cầu. Tất cả các thông tin, dữ liệu đưa lên blockchain sẽ tồn tại mãi mãi và không thể can thiệp thay đổi. Crypto hay những sản phẩm khác của blockchain sẽ được trao đổi, kết nối dựa trên web 3.0.

web phi tập trung

Công nghệ blockchain cho phép lưu trữ một số lượng lớn dữ liệu, các dữ liệu đã được ghi lên cuốn sổ cái blockchain thì không thể thay đổi. Blockchain cung cấp tệp dữ liệu mang tính độc nhất và tiến hành quản lý chúng. Lớp trạng thái sở hữu tính duy nhất này mang đến giá trị mới cho môi trường internet. Các dữ liệu được lưu trong cuốn sổ cái này lại không chịu sự quản lý của một tổ chức nào và bất cứ ai cũng có thể tìm thấy nó.

Cho phép người dùng có thể giao dịch ngang hàng peer to peer mà không cần phải thông qua tổ chức quản lý nào. Các website vận hành theo nguyên tác này thì được gọi là web phi tập trung.

Tokenized Network

Tokenized Network hiểu đơn giản là một mô hình kinh tế phi tập trung gắn liền với thế hệ internet mới. Nó hỗ trợ tạo ra một mạng lưới giao dịch với dữ liệu hoàn toàn lưu trữ trên blockchain.

Bạn có thể hiểu rằng web 3.0 không có Tokenized Network cũng như việc crypto sẽ không thể tồn tại nếu thiếu blockchain.

Web3 Foundation

Web3 Foundation chính là tổ chức đứng ra để quản lý, ứng dụng giao thức phi tập trung tạo nên một môi trường có tính phân quyền.

Tiềm năng tương lai của web 3.0

Từ những khái niệm ở trên thì cũng có thể nhận thấy rằng web 3.0 sẽ mở ra một ký nguyên mới trên internet. Từ đây sẽ là cánh cổng lớn mở ra những hình thức kinh doanh và nghành nghề mới mà trước đây chưa hề có.

Web 3.0 có tiềm năng cung cấp tiện ích lớn hơn nhiều cho người dùng trong tương lai. Vượt xa các phương tiện truyền thông xã hội, livestream và mua sắm trực tuyến như các ứng dụng Web 2.0 chúng ta đang sử dụng. Các tính năng như AI, Machine Learning và Blockchain thì Web 3.0 có tiềm năng gia tăng đáng kể ứng dụng trong các lĩnh vực mới và tăng sự tương tác giữa người dùng với nhau.

Với web 3.0 thì sẽ tập trung vào tính phi tập trung và phân quyền do vậy sẽ cho người dùng quyền kiểm soát tốt hơn đối với thông tin cá nhân. Điều này hạn chế việc khai thác dữ liệu cá nhân từ những gã khổng lồ công nghệ nhằm kiếm lợi.

Điều dễ nhận thấy và là minh chứng rõ ràng nhất đó là sự ra đời của crypto-tiền điện tử hay tiền mã hóa. Dường như đã mở ra một kỷ nguyên mới cho tài chính online. Theo đó thì việc giao dịch trao đổi tiền tệ đã không bị giới hạn, ràng buộc bởi những tổ chức tập trung như ngân hàng.

Chỉ cần tạo lập một chiếc ví chứa các đồng crypto thì bạn đã có thể gửi tiền cho bất kỳ ai, ở bất cứ nơi đâu. Thời gian giao dịch khá nhanh chóng cộng thêm chi phí ngày càng tối ưu để rẻ hơn. Đặc biệt việc chuyển crypto sẽ không có khoảng cách về địa lý, quốc gia như giao dịch tiền truyền thống với web 2.0.

• Nhờ có Defi bạn rất dễ dàng để tham gia vào quá trình vay hoặc cho vay một cách dễ dàng mà không cần phải đến một tổ chức ngân hàng nào. Không cần phải gặp mặt hoặc biết người tham gia trong giao dịch là ai. Trong khi đó vẫn đảm bảo được tỷ suất lợi nhuận hấp dẫn.
• Với việc ra đời của những trò chơi trên blockchain Play to earn và NFT giúp người chơi có thể kiếm được tiền thông qua chơi game. Các nhân vật hoặc vật phẩm trong game là sự duy nhất và không thể phá hủy đó cũng chính là tài sản giá trị mà người chơi sở hữu.

Trong tương lai gần thì chúng ta sẽ còn chứng kiến sự thay đổi tuyệt vời hơn nữa đến từ blockchain ngoài crypto. Sẽ có rất nhiều những lĩnh vực được áp dụng công nghệ chuỗi khối và từ đó thì web 3.0 cũng sẽ đem đến nhiều thứ mới mẻ và tiềm năng.

Cách đầu tư vào thế hệ web 3.0

Web 3.0 là một lĩnh vực tiềm năng để đầu tư dựa trên công nghệ blockchain. Tuy nhiên web3 cũng sẽ được phân chia ra nhiều mảng khác nhau mà bạn nên biết. Với mỗi một mảng này cũng sẽ có những đặc điểm khác nhau, chúng ta sẽ có:

Web 3.0 mảng cơ sở hạ tầng

Đây là mảng hoạt động trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng phi tập trung giúp sử lý dữ liệu và kỹ thuật. Cơ sở hạ tầng được coi là một mảng cực kỳ quan trọng và không thể nào thiếu được để xây dựng web3. Đây được hiểu như một mảnh đất, ngôi nhà để chứa đựng những trang thiết bị khác. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng vẫn luôn là cách đầu tư vào những thứ cơ bản và bền chắc nhất.

Tuy nhiên để đầu tư vào mảng này thì bạn cần phải tìm hiểu về kỹ thuật và công nghệ để hiểu về công việc của dự án. Từ đó có cái nhìn chính xác cho quyết định đầu tư của bản thân. Chúng ta sẽ có những lĩnh vực của mảng cơ sở hạ tầng:

• Layer 1 và Layer 2: Là một tập hợp các giải pháp cải thiện giao thức cơ sở để làm cho hệ thống tổng thể có khả năng mở rộng hơn.
• Oracle: Đây là nguồn cung cấp dữ liệu phi tập trung có nhiệm vụ đưa thông tin từ bên ngoài vào blockchain. Điều này giúp việc trao đổi thông tin được diễn ra dễ dàng.
• Storage: Lưu trữ dữ liệu phi tập trung trên blockchain, sử dụng không gian đĩa cứng còn trống của người dùng trên toàn thế giới để lưu trữ các tệp.
• Index: Các công cụ truy vấn dữ liệu phi tập trung
• Host server, RPC: sẽ là cầu nối giứ các website bình thường với web 3.0

Đây là mảng về cơ sở hạ tầng sẽ cần nhiều thời gian, công sức và kỹ thuật để phát triển và hoàn thiện do vậy khi đầu tư bạn cần xác định lâu dài.

Mảng ứng dụng phi tập trung DApps

Đây là một mảng được thiết kế và phát triển trên cơ sở hạ tầng, mảng này thường tập trung vào tài chính phi tập trung. Được xây dụng lên để giúp người dùng trao đổi, vay và cho vay, cung cấp thanh khoản,…

Về cơ bản thì các dự án hoạt động trong mảng này thì đều có những hình thức tương tự nhau. Để có thể đầu tư hiệu quả vào mảng này thì chúng ta cần phải tìm hiểu thông tin dự án, tính ứng dụng, lượng người dùng, đội ngũ phát triển dự án, backer, whitepaper,…

Mảng ứng dụng thực tế

Đây là mảng các dự án phát triển trong các lĩnh vực game NFT, âm nhạc, sáng tạo hoặc chia sẻ nội dung. Mảng này đem đến nhiều tiềm năng nhất so với 2 mảng kể trên. Tuy nhiên để đem lại hiệu quả đầu tư thật sự thì bạn cần phải hiểu được 2 mảng cơ sở hạ tầng và DApps. Bởi lẽ nó sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến việc tạo lập, vận hành và phát triển các ứng dụng thực tế này.

Kết luận

Trên đây chỉ vài những thông tin cơ bản khái quát nhất về web 3.0, trên thực tế để triển khai web3 sẽ cần nhiều công sức, tài nguyên. Và nó cũng là một trong những lĩnh vực còn cần phải được đầu tư phát triển nhiều hơn nữa để có thể thực sự đi vào phổ biến.

Công nghệ blockchain sẽ là thứ mang đến nhiều thay đổi trong tương lai, đi đôi với nó thì web 3.0 cũng không ngoại lệ. Trong giai đoạn hiện nay chúng ta cũng đã cảm nhận được những ưu điểm nổi bật mà web3 đang mang lại. Tính phi tập trung, không phụ thuộc bên trung gian, làm chủ thông tin, minh bạch,…

Bạn có cảm nhận gì về web 3.0 cũng như blockchain trong hiện tại và tương lai? Hãy để lại cảm nghĩ phần bình luận của bài viết nhé.